President Hoge Raad tijdens online bijeenkomst: vertrouwen en open dialoog tussen rechters

Op 22 maart was Dineke de Groot, president van de Hoge Raad, te gast bij alweer de derde online bijeenkomst van de NVvR. In het gesprek met de leden ging het over meerdere onderwerpen. De president nodigde rechters en raadsheren expliciet uit ervaringen en informatie met elkaar te delen en met de Hoge Raad in de persoon van de contactraadsheer, op een wijze die past bij de openbaarheid van rechtspraak. Een open dialoog tussen rechters in de feitelijke instanties en de hoogste rechter kan bijdragen aan rechtseenheid en aan transparantere rechtsontwikkeling over bepaalde juridische kwesties.

Dineke de Groot is sinds 1 november 2020 president van de Hoge Raad. Ze vertelde in het gesprek met de NVvR hoe de eerste maanden van haar presidentschap zijn verlopen. Ingegeven door de corona-maatregelen deed de Hoge Raad ervaring op met livestreams van zittingen en lukte het de Hoge Raad ook de geplande digitale rechtsgang verder te professionaliseren. Het was al mogelijk digitaal te procederen in civiele vorderingszaken en strafzaken. Vanaf 15 april 2020 is die mogelijkheid er ook voor de zaken van de belastingkamer. Daarmee zijn de procedures bij de Hoge Raad volledig digitaal toegankelijk. Dat de Hoge Raad goed heeft kunnen doorwerken in coronatijd is onder meer te danken aan deze digitale werkomgeving. De Groot legde verder uit hoe belangrijk het is om bij de ontwikkeling van het digitaal procederen gebruikers vanaf het begin te betrekken bij de ontwikkeling ervan.

De Groot lichtte ook toe waarom het woord “vertrouwen” in de rechtspraak voor haar centraal staat in haar ambities als president. “Over vertrouwen moet je niet zozeer praten, vertrouwen moet je doen door het te laten zien,” zei ze. Als voorbeeld refereerde ze aan een gesprek dat ze voerde met een van de griffiemedewerkers. Als de Hoge Raad een zaak met een standaardmotivatie afdoet op grond van artikel 80a of 81 Wet RO, bellen procespartijen soms boos naar de griffie, omdat ze geen antwoord krijgen op de door hen naar voren gebrachte argumenten. De griffiemedewerker vroeg zich af hoe je in dat soort gevallen in je reactie kunt bijdragen aan vertrouwen in de rechtspraak. “De respectvolle houding op zo”n moment aan de telefoon kan al invloed hebben op het vertrouwen dat mensen in de rechtspraak stellen,” aldus de president van de Hoge Raad. “Ik vind dit soort gesprekken belangrijk. Samen werken we er in de rechterlijke organisatie aan dat burgers vertrouwen houden in de rechtspraak, die een wezenlijk onderdeel van onze samenleving is.”

Noteer alvast in uw agenda:

op woensdag 26 mei a.s. vindt onze volgende online bijeenkomst plaats. De NVvR gaat dan in gesprek met René de Beukelaer, hoofdofficier van justitie parket Amsterdam.