Nederlandse magistraten steunen Poolse collega’s

13 januari 2020

Zaterdag 11 januari organiseerde de Poolse rechtersvereniging de zogenaamde “duizend toga’s mars” door Warschau. Doel van de betoging was te protesteren tegen maatregelen die de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht beknotten. Rechters uit twintig Europese landen liepen mee, onder wie leden van de NVvR.  

Nederlandse magistraten lopen mee in stille tocht door Warschau.

De regering in Polen tart al jaren de onafhankelijkheid van Poolse rechters. Ze worden verdacht gemaakt, om onduidelijke redenen overgeplaatst of lopen promoties mis. Doel van de intimidaties is om te voorkomen dat rechters uitspraken doen die de regering onwelgevallig zijn. Hoewel ook Polen is gebonden aan de beginselen van de democratische rechtsstaat, lijkt de Poolse regering rechterlijke toetsing aan deze beginselen lastig te vinden. Daarmee schaadt Polen het beginsel van de rule of law dat fundamenteel is voor Europese samenwerking binnen de Unie.

Tijdens de NVvR-rechtsstaatconferentie in november 2019 schetste Malgorzata Gersdorf, president van het Hooggerechtshof in Polen, de nijpende situatie in haar land. Ze vertelde bijvoorbeeld dat bij het Hooggerechtshof een speciale kamer is ingericht waarin regeringsgetrouwe rechters zitten die disciplinaire maatregelen tegen rechters kunnen nemen. De benoemingsprocedure van rechters is aangepast, waardoor politieke inmenging mogelijk is geworden. Daarnaast heeft de regering een wetsvoorstel aanhangig gemaakt om verdergaande maatregelen te kunnen nemen tegen rechters die bijvoorbeeld lid zijn van een non-gouvernementele organisatie of zich publiekelijk uitspreken voor mensenrechten.

Dit laatste wetsvoorstel was reden voor de Poolse rechtersvereniging om de duizend toga’s mars te organiseren. Zusterorganisaties als de NVvR, de internationale organisatie Rechters voor rechters en individuele collega-rechters uit alle Europese landen werden uitgenodigd steun te betuigen. Ruim vijftig rechters uit twintig Europese landen gaven aan die oproep gehoor. Zij liepen in toga mee met hun Poolse collega’s. De Nederlandse delegatie was het grootst met twaalf deelnemers. Onder hen een vertegenwoordiger van alle secties van de vereniging (een rechter, raadsheer en officier van justitie). Naar schatting 25.000 betogers sloten zich bij de stille tocht aan. Zij scandeerden leuzen als “Constitutia” (Grondwet) en “vrije rechtbanken”.  

Scroll naar boven