Mental Check Up (MCU): vrijuit praten over twijfels en dilemma’s

In navolging van afspraken die hierover eerder zijn gemaakt bij het OM is het vanaf 1 februari dit jaar voor alle medewerkers van de gerechten mogelijk om een “mental check-up” (MCU) gesprek te voeren als reflectie op hun eigen functioneren en weerbaarheid. Dit is vastgelegd in de cao RM 2018-2020. Paul Rouwen (voorzitter cao team) was namens de NVvR betrokken bij de totstandkoming hiervan.

Mental check-up; een steun in de rug voor medewerkers

Het is normaal om periodiek je auto APK te laten keuren. Waarom doen we dat niet bij onszelf? We hebben de neiging om door te gaan, zonder tijd te nemen voor reflectie op het eigen functioneren en onze weerbaarheid. Het zou goed zijn om daar wel aandacht voor te hebben. Daarom krijgen alle medewerkers van de gerechten vanaf 1 februari de mogelijkheid om een “mental check-up” (MCU) gesprek te voeren. De gesprekken worden gevoerd door psychologen die verbonden zijn aan ARQ IVP, dat hierin is gespecialiseerd.

Wat is een mental check-up?

Binnen de Rechtspraak voeren we ons werk uit onder uitdagende omstandigheden en staan we steeds vaker onder druk. Bij grootschalige en impactvolle zaken kan je te maken krijgen met langdurige druk (de boog moet lang gespannen blijven), aangrijpende gebeurtenissen en een heftige context (denk aan stevige advocatuur, druk van de media, bedreigingen). Herma Rappa.jpgDoor de vertrouwelijke aard van het werk kunnen we die ervaringen met weinig andere mensen dan onze directe collega’s delen. En ook dat is door de coronacrisis moeilijker geworden. Daar komt bij dat de werkdruk hoog is. Een mental check-up kan dan helpen om goed te blijven functioneren. Zo”n gesprek kan je veerkracht versterken en je plezier in het werk vergroten.

Waarom is een mental check-up belangrijk?

“Mentaal fit blijven is nu belangrijker dan ooit”, zegt Herma Rappa, als lid van de Raad verantwoordelijk voor de implementatie van de mental check-up. “Zie het instrument als een handreiking om goed te blijven functioneren, ook als de omstandigheden waaronder je je werk uitvoert steeds meer van je vragen. Wij zijn een organisatie van buffelen en doorgaan. Het zit niet in onze natuurlijke houding om af en toe stil te staan bij de vraag of we mentaal niet te veel van onszelf vragen. Maar je gaat toch ook sporten om je lichaam gezond te houden? In gesprek gaan met een externe deskundige op het gebied van omgaan met belastende werkomstandigheden kan een medewerker handvatten en nieuwe inzichten bieden.”

Vrijuit praten over twijfels en dilemma’s

Rechter Paul Rouwen, voorzitter van het cao-team bij de NVvR, beaamt dat. “We zijn gewend om het allemaal alleen te doen. Hulp vragen vinden we moeilijk. Een mental check up kan ons leren te praten over onze twijfels en dilemma’s, en de effecten daarvan op ons welzijn. Hoe ga je om met vervelende ervaringen met rechtzoekenden, of met uitspraken doen die verstrekkende gevolgen hebben voor mensen en tot emotionele reacties leiden in de pers?’

‘In het MCU-gesprek kun je ervaringen delen met een externe deskundige en vrijuit reflecteren op het eigen gedrag. Deze ondersteuning komt voort uit de wens om meer te doen aan werkdruk. Er wordt binnen de gerechten hard gewerkt. Dat doen we graag omdat we dit werk vaak met bevlogenheid doen, maar het heeft ook een risico. Hoe hou je dit lang vol en blijf je je daarbij goed voelen? Dit instrument zorgt er niet voor dat de werkdruk verdwijnt, maar hiermee kunnen zowel werknemers als werkgevers verantwoordelijkheid nemen om die druk onder controle te krijgen. Schroom dus niet om een MCU-gesprek aan te vragen.”

Wat zijn de ervaringen bij andere organisaties?

ARQ IVP heeft dit soort gesprekken eerder gevoerd bij onder andere de politie, het OM, NCTV en verschillende ministeries. Het OM schrijft in een evaluatie de gesprekken: “Het was prettig om in veilige sfeer met een deskundige psycholoog van buitenaf te spreken, die goede vragen stelde en mee kon denken over handvaten om mentaal fit te blijven. Ook als er geen problemen naar voren kwamen, was het fijn dit bevestigd te krijgen en vergrootte dit het vertrouwen in de eigen coping vaardigheden. De geanonimiseerde groepsrapportage heeft in grote lijnen inzage gegeven in de gezondheid van de medewerkers en welke stressoren zij als belastend ervaren. Dit inzicht heeft bijgedragen aan het concreet maken van verbeterpunten vanuit de organisatie die kunnen bijdragen aan het vergroten van de weerbaarheid van de medewerkers.”

Hoe vraag ik een MCU-gesprek aan?

Het aanvragen van een MCU-gesprek is eenvoudig. Elk gerecht heeft een HRM-medewerker aangewezen als contactpersoon bij wie je je kunt melden. Die contactpersoon regelt een afspraak voor je met een psycholoog van ARQ IVP.

Bron: Intro (1 februari 2021)

Klik hier voor de cao RM 2018-2020.