Groot tekort aan rechters dreigt te ontstaan

Trouw publiceerde afgelopen zaterdag een artikel over een naderend tekort aan rechters. De NVvR heeft hierover al verschillende keren in de afgelopen weken aan de bel getrokken bij de bestuurders in de Rechtspraak. Dit gebeurde na meldingen van rechters dat vacatures tegenwoordig onbeperkt open staan en officieren van justitie die weten te vertellen dat zij zaken niet kwijt kunnen bij de gerechten vanwege de overvolle zittingen.

NVvR-voorzitter Rosa Jansen: “We werden van het kastje naar de muur gestuurd. Op onze vraag hoe groot de tekorten nu werkelijk zijn, gaf de Raad voor de rechtspraak aan niet over het personeelsbeleid te gaan. De Presidenten van de gerechten, waar wij ons vervolgens vervoegden, gaven vervolgens aan dat er eigenlijk geen sprake is van een groot probleem, maar van vele kleine problemen.”

Zorg

Groot was dan ook de verbazing bij de NVvR dat de minister van Veiligheid en Justitie onlangs op Kamervragen geruststellend antwoordde dat er slechts 19 vacatures voor rechters en raadsheren openstonden. In Trouw wordt een tekort genoemd van 227 rechters en raadsheren in 2017 en 2018, terwijl een woordvoerder van de Raad voor de rechtspraak tegelijkertijd meldt dat dit cijfer nog niet vast staat. Jansen: “Het bevestigt mijn beeld van de gesprekken met de bestuurders dat de Rechtspraak niet goed in staat is om het werkelijke tekort in kaart te brengen. Dat lijkt mij reden tot zorg, want tekorten van deze omvang leiden tot oplopende wachttijden, een groter risico op fouten, delinquenten die langer op vrije voeten kunnen blijven en burgers die moeilijker hun recht kunnen halen. Voor onze leden betekent het bovendien dat de werkdruk onevenredig hoog blijft en dat is onacceptabel.”

Eenheid

Ook opvallend voor de NVvR is dat de kwaliteitsafspraken binnen de Rechtspraak, de zogenaamde professionele standaarden, gefaseerd plaatsvinden. “We hadden immers oorspronkelijk afgesproken dat de standaarden in 2017 geheel ingevoerd zouden zijn”, merkt Jansen  op. “Nu lees ik dat in het strafrecht de kwaliteit geleverd gaat worden waar de samenleving recht op heeft, maar in het civiel- en bestuursrecht kan dat nog even duren. Het maakt bovendien ook nog uit bij welke rechtbank je terecht komt, want ook niet alle rechtbanken hanteren tegelijk de afspraken over de standaarden. Dit lijkt me met het oog op de eenheid van rechtspraak ook een punt van zorg.”

Regie

Wat voor de NVvR inmiddels vaststaat is dat het tekort vele malen groter is dan de 19 vacatures en dat dit gevolgen gaat hebben voor een voorspoedige rechtspleging. “Je trekt immers niet zomaar een blik rechters open”, zegt Jansen. “Dat is het meest acute probleem en de NVvR verwacht van de bestuurders snel oplossingen. Tegelijkertijd tekent zich een regieprobleem af. Veel mensen zagen de problemen mijlenver aan komen. De NVvR trok voortdurend aan de bel. Toch werd er op de plekken waar de problemen aangepakt moesten worden, onvoldoende geacteerd. Mijn vraag is dus ook: hoe kan dat en hoe voorkomen we het?”

Lees hier het artikel in Trouw