Vergelijkende studie naar juridische cultuur in Nederland: kwetsbare financiering en traag polderen  

Eind vorig jaar publiceerde dr. Narin Idriz van het T.C.M. Asserinstituut een vergelijkende studie naar de “juridische cultuur” van Nederland. De studie met de titel The Dutch Approach – Pragmatism, negotiation and constant fine-tuning, is onderdeel van het project “Bridging the gap between formal processes and informal practices that shape the judicial culture in the Western Balkans” dat mede wordt gesteund door het Koninkrijk der Nederlanden. Enkele leden van de commissie internationaal van de NVvR leverden een actieve bijdrage aan de studie.

Het project beoogt de juridische cultuur van drie postcommunistische landen in kaart te brengen (Servië, Noord-Macedonië en Albanië) en te vergelijken met de manier waarop de rechtspleging in een land als Nederland is georganiseerd. De onderzoekster verwijst onder andere naar literatuur waarin de Nederlandse cultuur “practical” en “very open, interested in international dimensions” wordt genoemd, maar ook naar de “polder mentality” waardoor “sometimes processes can take very long”. Eens te meer blijkt het Nederlandse model af te wijken van andere Europese justitiële systemen, onder andere door het ontbreken van een constitutioneel hof en de manier waarop de Raad voor de rechtspraak is vormgegeven. Werkdruk en financiering van de rechtspraak krijgen ruime aandacht. Daarbij verwijst de onderzoekster onder andere naar een brief van de NVvR waarin de vereniging waarschuwt voor de gevolgen van de jarenlange bezuinigingen op de rechtspraak. De onderzoekster schrijft: “The Dutch Association for the Judiciary warned that the necessary balance between the different powers of the state cannot be maintained if the policy of further economizing on the judiciary is continued. While emphasizing that the separation of powers is an important value for the Netherlands, the NVvR pointed out to the vulnerability of the judiciary because of its dependency on the other powers for the financial resources it needs to operate.”